Poręba Wielka

Poręba Wielka, wieś w województwie małopolskim, w powiecie limanowskim, jest miejscem o bogatej historii, sięgającej schyłku XIII wieku. Nazwa miejscowości odnosi się do wyrębu puszczy, co sugeruje, że osadę założyli wyrębnicy. W XIV wieku tereny te były własnością cystersów ze Szczyrzyca, a pierwsza pisemna wzmianka pochodzi z 1380 roku. W kolejnych wiekach wieś była centrum administracyjnym klucza porębskiego, a w XVI wieku przeszła w ręce rodu Pieniążków, którzy wprowadzili folwark. W XVII wieku, po przejęciu przez Lubomirskich, powstała huta szkła, a wieś rozwijała się dzięki rzemiosłu i browarowi. W XVIII wieku Poręba znalazła się w rękach Sanguszków, a później Wodzickich, którzy pozostawili po sobie park podworski i fragmenty zabudowy dworskiej. W XX wieku wieś przyciągnęła turystów dzięki kolonii wakacyjnej zorganizowanej przez Towarzystwo Kolonii Wakacyjnych. W 1950 roku odkryto źródła solanki jodobromowej, co doprowadziło do współczesnych działań uzdrowiskowych, w tym budowy szpitala balneologicznego w 2018 roku. Architektonicznie wyróżnia się zespół dworski z parkiem, w którym rosną średniowieczne drzewa, oraz Muzeum Biograficzne Władysława Orkana, znanego pisarza związane z regionem. Atrakcje turystyczne obejmują również stację narciarską w Koninkach, dawne kapliczki, obserwatorium astronomiczne na Suhorze oraz malownicze szlaki turystyczne prowadzące przez Gorce, w tym na Turbacz. Poręba Wielka jest także siedzibą Gorczańskiego Parku Narodowego, co podkreśla jej walory przyrodnicze i wypoczynkowe. Ciekawostką jest, że wieś była administracyjnie związana z województwem nowosądeckim aż do 1998 roku. To wszystko sprawia, że Poręba Wielka jest fascynującym miejscem łączącym historię, kulturę i piękno natury.