Opole - miejsca które warto zwiedzić

Opole to jedno z najstarszych miast w Polsce, mające bogatą historię i znaczenie kulturowe. Lokowane przed 1217 rokiem przez Kazimierza I opolskiego, miasto stało się stolicą Górnego Śląska oraz ważnym centrum handlowym w średniowieczu i renesansie, dzięki swojemu strategicznemu położeniu na szlakach handlowych. W XIX wieku, po utworzeniu rejencji opolskiej, miasto doświadczyło intensywnej industrializacji, a w okresie PRL-u liczba ludności wzrosła ponad trzykrotnie. Opole jest stolicą województwa opolskiego oraz siedzibą powiatu opolskiego. Pod względem architektonicznym warto zwrócić uwagę na Bazylikę katedralną Podwyższenia Krzyża Świętego z XV wieku, znaną z grobów Piastów Śląskich, oraz kościół Świętej Trójcy z barokowym wnętrzem. Szczególną atrakcją jest Wieża Piastowska, stanowiąca jedyną pozostałość po zamku Piastowskim. Miasto znane jest także ze swojej bogatej oferty kulturalnej, z Krajowym Festiwalem Piosenki Polskiej na czele, który odbywa się corocznie od 1963 roku, czyniąc Opole stolicą polskiej piosenki. Inne istotne wydarzenia to Międzynarodowy Festiwal Perkusyjny oraz Opolskie Konfrontacje Teatralne. W mieście działa wiele instytucji kulturalnych, w tym teatra, filharmonia oraz liczne muzea, jak Muzeum Śląska Opolskiego czy Muzeum Wsi Opolskiej. Opole, położone nad Odrą, obfituje w tereny zielone i rekreacyjne, a także w liczne kanały i wyspy, co czyni je atrakcyjnym miejscem dla miłośników przyrody. Warto również zaznaczyć, że miasto jest znane z różnorodności flory i fauny, a na jego obszarze znajdują się tereny chronione i pomniki przyrody. Ciekawostką jest, że Opole było miejscem licznych historycznych wydarzeń, takich jak bitwy w czasach średniowiecznych, a także przełomowych momentów w historii Polski. W 2017 roku Opole poszerzyło swoje granice administracyjne poprzez przyłączenie okolicznych sołectw, co podkreśliło jego dynamiczny rozwój oraz znaczenie na mapie Polski. Miasto ma również bogate życie akademickie, z uniwersytetami i szkołami wyższymi, co przyciąga młodych ludzi. Opole, będące centrum regionalnym, zróżnicowane pod względem etnicznym oraz kulturowym, stanowi ważny punkt na mapie Polski.

Centralne Muzeum Jeńców Wojennych, założone w 1964 roku w Łambinowicach, służy jako ważna instytucja dokumentująca losy jeńców wojennych, szczególnie w kontekście II wojny światowej. Pierwotnie stanowiło oddział Muzeum Śląska Opolskiego, ale z czasem uzyskało status samodzielnej jednostki, zmieniając nazwy, aż do obecnej formy. Muzeum pełni funkcje naukowe, edukacyjne i konserwatorskie, a także zorganizowało liczne wystawy oraz konferencje naukowe, w tym z okazji 50-lecia swej działalności w 2015 roku. Informuje o niemieckim i radzieckim systemie jenieckim oraz prowadzi badania nad różnorodnymi aspektami II wojny światowej i najnowszej historii Polski. W architekturze znajdują się dwie siedziby: w Opolu, gdzie mieści się dyrekcja oraz wystawy, oraz w Łambinowicach, w zrewitalizowanych budynkach po obozie jenieckim. W Opolu zabudowania mają historyczną wartość, a ich przeszłość związana jest m.in. z aresztami i funkcjonowaniem Gestapo. W Łambinowicach znajdują się pozostałości po obozach oraz cmentarze jenieckie, co czyni ten teren Pomnikiem Pamięci Narodowej. Zbiory muzeum przekraczają 10 tysięcy obiektów, głównie związanych z II wojną światową, w tym pamiątki od polskich jeńców. Archiwum muzeum obejmuje dokumenty dotyczące jeńców, w tym zbiory niemieckiego Czerwonego Krzyża oraz relacje byłych jeńców, co stanowi istotny wkład w badania nad historią niewoli. Oryginalność Muzeum podkreślają eksponaty powstałe w czasie wojny, w tym dzieła sztuki i przedmioty codziennego użytku, a także przechowywane materiały archiwalne, mikrofilmy i cenną fototekę. To miejsce pamięci nie tylko o jeńcach, ale także o trudnych czasach II wojny światowej, stanowiące ważny element polskiej kultury i historii.

Wieża Piastowska w Opolu to okrągła, wolno stojąca budowla z przełomu XIII i XIV wieku, uznana za jeden z najstarszych zabytków architektury obronnej w Polsce. Została wzniesiona za czasów księcia Bolka I opolskiego, pierwotnie jako stołp zamku książęcego, a jej inauguracja miała miejsce około 1300 roku, choć niektóre badania sugerują późniejsze daty. Budowla wyróżnia się solidną konstrukcją z cegły, osadzoną na głębokim kamiennym fundamencie. Mury wieży w dolnej partii mają szerokość dochodzącą do 3 metrów, co czyniło ją nowoczesną na ówczesne czasy. Do wieży prowadził pierwotnie wąski, zamurowany obecnie wejściowy otwór, z którego można było dostać się na wysoki drewniany ganek. Wewnątrz mieściły się różnorodne pomieszczenia, takie jak lochy, kuchnia czy sala wartownicza. W historii wieża przetrwała liczne zniszczenia, w tym wielki pożar w 1615 roku oraz straty pożarowe w 1739 roku, jednakże sama konstrukcja pozostała stabilna. Od lat wieża była zagrożona wyburzeniem, lecz dzięki zaangażowaniu lokalnych mieszkańców udało się ją ocalić, podczas gdy zamek piastowski został zdemontowany w 1928 roku. Hełm wieży był kilkukrotnie przebudowywany, w 1957 roku dodano 11-metrowy graniasty hełm, a w 1962 roku umieszczono iglicę z orłem piastowskim. Wieża doświadczyła osiadania, co spowodowało jej lekkie przechylenie, wynoszące około 1,5 stopnia. W latach 2011-2014 przeszła gruntowny remont, po którym ponownie otwarto ją dla zwiedzających. Można ją zwiedzać od poniedziałku do piątku oraz w weekendy, a czas wizyty wynosi około 30 minut, obejmujący opowieści przewodnika oraz multimedialny pokaz. Warto również zaznaczyć, że w bliskim sąsiedztwie wieży znajdują się pozostałości osad słowiańskich z X i XI wieku, które były odkrywane przy budowie nowoczesnych obiektów, co dodaje kontekstu archeologicznego dla tej historycznej budowli.

Ogród zoologiczny w Opolu, zlokalizowany na malowniczej Wyspie Bolko, zajmuje powierzchnię 30,31 ha i jest domem dla ponad 1000 zwierząt reprezentujących 227 gatunków. Historia ogrodu sięga 1912 roku, kiedy powstał jako prywatny zwierzyniec z sarnami, pawiem i innymi zwierzętami, przekształcony w 1937 roku w miejski ogród zoologiczny. Był to drugi tego typu obiekt na Górnym Śląsku, charakteryzujący się wtedy bogatą kolekcją ptaków. W latach 30. XX wieku miasto zaczęło wspierać finansowo ogród, co przyczyniło się do jego rozwoju. Niestety, podczas II wojny światowej ogród został zniszczony, a jego odbudowa nastąpiła dopiero w 1953 roku. W kolejnych dekadach zoo nieustannie się rozwijało, a znaczące zmiany miały miejsce po powodzi tysiąclecia w 1997 roku, która zniszczyła wiele jego obiektów. Od 1998 roku trwa odbudowa, podczas której powstały nowoczesne pawilony, jak pawilon żyraf czy basen uchatek. Ogród zyskał reputację jednego z najnowocześniejszych w Polsce. Oprócz prezentacji zwierząt, w zoo regularnie prowadzi się prace hodowlane, osiągając sukcesy w rozmnażaniu gatunków chronionych jak żyrafa ugandyjska czy oryks szablorogi. Ogród jest członkiem Europejskiego Stowarzyszenia Ogrodów Zoologicznych, co potwierdza jego wysokie standardy. Ciekawostką jest, że w 2008 roku doszło do nieszczęśliwego incydentu z uchatkami kalifornijskimi, które mogły zostać poszkodowane przez wyrzucane przez zwiedzających przedmioty. Kultura wokół ogrodu pielęgnowana jest przez Towarzystwo Przyjaciół Opolskiego Zoo, które wspiera działalność placówki.

Filharmonia Opolska im. Józefa Elsnera, z siedzibą w Opolu przy ul. Krakowskiej 24, to państwowa instytucja kultury z bogatą historią. Orkiestra Symfoniczna Filharmonii została założona w 1952 roku jako Opolska Orkiestra Symfoniczna. W 1969 roku przyjęła imię Józefa Elsnera, kompozytora związanego z regionem opolskim. Nazwa "Filharmonia Opolska" funkcjonuje od 1972 roku, gdy utworzono Państwową Filharmonię im. Józefa Elsnera. W ciągu swojej niespełna siedemdziesięcioletniej działalności orkiestra zdobyła uznanie na międzynarodowej scenie muzycznej, koncertując w prestiżowych salach Europy, takich jak Philips Saal w Rotterdamie czy Złota Sala Musikverein w Wiedniu. Filharmonicy brali udział w wielu znaczących wydarzeniach, w tym w obchodach osiemdziesiątych urodzin papieża Jana Pawła II w Rzymie oraz w uroczystościach związanych z poszerzeniem Unii Europejskiej w Brukseli. Orkiestra prowadzi również działalność za granicą, koncertując m.in. w Chinach, Stanach Zjednoczonych, Argentynie i Brazylii. Regularnie uczestniczy w krajowych i międzynarodowych festiwalach muzycznych, takich jak Poznańska Wiosna czy Festiwal im. Jana Kiepury w Krynicy-Zdroju. Ważnym elementem dorobku artystycznego orkiestry są nagrania płyt CD, które obejmują dzieła wielu znanych kompozytorów, w tym jej patrona, Józefa Elsnera. Ciekawostką jest, że Filharmonia jest znana z innowacyjnych projektów promujących polską muzykę współczesną, co świadczy o jej dynamicznej i edukacyjnej działalności kulturalnej.

Muzeum Śląska Opolskiego w Opolu to regionalna instytucja kultury, której historia sięga 1900 roku, kiedy to powstało jako Muzeum Miejskie. W 1932 roku zyskało status muzeum regionalnego, a jego siedziba została przeniesiona do barokowego gmachu byłego kolegium jezuickiego znajdującego się na Małym Rynku. W 1980 roku muzeum rozrosło się o klasycystyczną kamienicę, a w 1999 roku otwarto Galerię im. Jana Cybisa. Placówka gromadzi zbiory z zakresu archeologii, historii, sztuki, etnografii oraz przyrody, a w architekturze budynku wyróżniają się kartusze herbów szlacheckich Proskowsky i Lobkowitz. Muzeum posiada bogate zbiory podzielone na pięć działów, z najcenniejszymi zabytkami z epok kamienia, brązu i żelaza, starodrukami i mapami, obrazami wybitnych polskich artystów, a także eksponatami kultury materialnej Śląska. Wśród stałych ekspozycji znajdują się m.in. "Pradzieje Opolszczyzny" oraz "Malarstwo polskie XIX i XX wieku". Muzeum angażuje się w działalność edukacyjną i wydawniczą, podkreślając znaczenie lokalnych tradycji i sztuki. Ciekawostką jest bogata kolekcja Jana Cybisa, wybitnego kolorysty urodzonego w regionie, oraz różnorodność zbiorów przyrodniczych, w tym paleontologicznych. Muzeum jest uznawane za jedną z najważniejszych instytucji kultury w województwie opolskim.

Pomnik Agnieszki Osieckiej w Opolu to unikalna rzeźba plenerowa, stanowiąca pierwszy dedykowany jej obiekt w Polsce. Powstała z inicjatywy rektora Uniwersytetu Opolskiego, prof. Stanisława S. Niciei, a jej autorem jest Marian Molenda, rzeźbiarz związany z Wydziałem Sztuki Uniwersytetu Opolskiego. Rzeźba została odsłonięta 28 maja 2002 roku podczas inauguracji Festiwalu Polskiej Piosenki Opole w opolskim amfiteatrze. Początkowo planowano, aby figura pozostawała w amfiteatrze podczas festiwalu, a przez resztę roku była eksponowana przed Collegium Maius. Ostatecznie została przeniesiona na Wzgórze Uniwersyteckie, gdzie jest częścią rozbudowywanego zespołu rzeźb poświęconych wybitnym postaciom polskiej kultury. Rzeźba przedstawia Osiecką siedzącą na krześle z kartkami papieru i długopisem, co oddaje jej twórczy charakter; naprzeciwko umieszczono puste krzesło, co symbolicznie zaprasza do dialogu z poetką. W skład zespołu wchodzą także inne postaci kultury, takie jak Jerzy Grotowski czy Czesław Niemen. Miejscowi artyści i krytycy sztuki doceniają figurę Agnieszki Osieckiej jako jedno z najlepszych dzieł rzeźbiarskich w Opolu. Ciekawostką jest, iż w 2017 roku na sąsiednim miejscu stanęła statua Wojciecha Młynarskiego, co podkreśla ciągłość kulturową tego obszaru. Pomnik nie tylko honoruje pamięć Osieckiej, ale także wpisuje się w szerszą tradycję tworzenia przestrzeni artystycznej, która łączy mieszkańców miasta z jego elitą twórczą.

Ławeczka Marka Grechuty w Opolu, odsłonięta 22 października 2008 roku na placu Kopernika, stanowi ważny zabytek kultury i sztuki. Rzeźba, autorstwa Wit Pichurskiego, absolwenta Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie i wykładowcy Uniwersytetu Opolskiego, przedstawia wybitnego artystę siedzącego na ławce. Odlew tej niezwykłej rzeźby wykonał Wiktor Chalupczok. Pomnik został zainicjowany przez profesora Stanisława Sławomira Nicieję, historyka, który dostrzegł potrzebę upamiętnienia Grechuty, znakomitego twórcy i poety. Architektonicznie, ławka harmonijnie wkomponowuje się w przestrzeń Wzgórza Uniwersyteckiego, podkreślając jego edukacyjny i artystyczny charakter. Na oparciu ławki umieszczono liście dzikiego wina, co nawiązuje do tytułu jednej z najbardziej znanych piosenek Marka Grechuty „W dzikie wino zaplątani”, co dodaje osobistego wymiaru dziełu. Pomnik stanowi nie tylko atrakcję turystyczną, ale także ważny element kulturalny, przypominający mieszkańcom Opola oraz przyjezdnym o zasługach Grechuty w polskiej muzyce i literaturze. Warto również zauważyć, że ławeczka stała się miejscem spotkań i inspiracji dla lokalnej społeczności oraz artystów, tworząc swoisty symbol kultury Opola.

Ławeczka Starszych Panów, zlokalizowana na wzgórzu uniwersyteckim w Opolu, to pomnik stworzony przez profesora Mariana Molendę, utalentowanego rzeźbiarza z tego regionu. Projekt, wybrany spośród siedmiu propozycji, symbolizuje dwójkę artystów siedzących na końcach ławki, która elegancko przechodzi w klawiaturę fortepianu i wstęgę papieru, co odzwierciedla ich twórczość i pasję do sztuki. Pomnik został odsłonięty 4 czerwca 2010 roku, a jego inicjatorem był profesor Stanisław S. Niciei, który również zainicjował inne pomniki w tym miejscu, dedykowane znanym postaciom kultury polskiej, takim jak Jerzy Grotowski, Agnieszka Osiecka, Czesław Niemen czy Marek Grechuta. Kulturalne aspekty wyróżniające Ławeczkę Starszych Panów to jej odniesienie do polskiej historii muzyki i literatury, co czyni ją nie tylko miejscem pamięci, ale także punktem spotkań i inspiracji dla studentów oraz mieszkańców Opola. Ciekawostką jest, jak pomnik wkomponowuje się w otoczenie uniwersytetu, stanowiąc integralną część codziennego życia akademickiego oraz kulturalnego miasta. Architektonicznie, rzeźba przyciąga uwagę swoją formą i symboliką, a także lokalizacją, która sprzyja refleksji nad twórczością polskich twórców.