Parafia Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Łodzi to najstarsza parafia w mieście, której historia sięga czasów średniowiecza, prawdopodobnie powstała między 1364 a 1374 rokiem. Początkowo należała do archidiecezji gnieźnieńskiej i była częścią uposażenia biskupów włocławskich. W ciągu wieków parafia zmieniała przynależność do diecezji, stając się częścią diecezji włocławskiej w 1764, a następnie archidiecezji warszawskiej. W 1920 roku przynależność do diecezji łódzkiej formalizowała jej status jako ważnego ośrodka religijnego w regionie. Historycznie, przed powstaniem własnej parafii, obszar ten przynależał do parafii św. Doroty w Mileszkach. Pożar i katastrofy, jak potop szwedzki, przetrwał dzięki swojemu położeniu, a sytuację materialną parafii poprawiono poprzez budowę nowego drewnianego kościoła w latach 1765-1768. Architektonicznie, obecny murowany kościół, zbudowany w latach 1888-1897, zaprojektowany przez Konstantego Wojciechowskiego, jest trójnawowy z fascynującymi detalami gotyckimi, takimi jak oryginalny tryptyk oraz witraże z XIX wieku. Co ciekawe, w czasie budowy nowego kościoła, stary drewniany kościół przekształcono w kościół filialny. Parafia jest nie tylko miejscem kultu, ale także tętni życiem kulturalnym; wspiera wiele grup parafialnych, takich jak chór, duszpasterstwo akademickie oraz organizacje pomocowe. Ponadto, zróżnicowane społeczeństwo Łodzi, w tym Polacy, Niemcy, Rosjanie i Żydzi, stawiało przed duchowieństwem wyzwania w zakresie duszpasterstwa. Współczesna parafia wciąż wypełnia ważną rolę w życiu lokalnej społeczności, będąc świadkiem historii i zmian, jakie zaszły w Łodzi. W ciągu stuleci parafia przechodziła zawirowania związane z polityką oraz społecznymi zmianami, co czyni ją nie tylko miejscem kultu, lecz także istotnym punktem odniesienia w historii miasta.