Brama Pyrzycka w Stargardzie

Brama Pyrzycka to jedna z czterech zachowanych bram wjazdowych do średniowiecznego miasta Stargard, położona przy ul. Mieszka I. Od 2010 roku jest uznawana za pomnik historii. Jej budowa rozpoczęła się pod koniec XIII wieku, a istniejąca kamienna część ma wysokość 6 m. W 1439 roku dodano ceglane kondygnacje, co przekształciło ją w nowocześniejszy obiekt. Brama składa się z dwóch niskich baszt oraz przejazdu, który pierwotnie prowadził przez tunel zwany gardzielą, most zwodzony oraz wewnętrzną bramę zamykaną broną. W XX wieku brama była kilkakrotnie odnawiana – w latach 50. XX wieku mieściła Stargardzkie Muzeum Miejskie, a po renowacji w latach 1991-1993 stała się częścią Muzeum Archeologiczno-Historycznego, gdzie prowadzone są różne działania edukacyjne. Architektonicznie, brama wyróżnia się kwadratową podstawą (11x11 m) z kamieni polnych oraz trzema cegłami kondygnacjami, zwieńczonymi dachem siodłowym i dwoma szczytami. Przejazd ma ostrołukowy kształt, a od zewnątrz jest zamykany broną z zachowaną szczeliną spustową. Trzecie piętro zawiera ganek obronny z strzelnicami, a elewacje dekorowane są blendami i strzelnicami w różnych formach architektonicznych. Ciekawostką jest to, że przedbramie bramy Pyrzyckiej zostało przekształcone po pożarze w 1666 roku, a pod koniec XIX wieku zostało ostatecznie rozebrane. Brama Pyrzycka stanowi ważny element kulturowego dziedzictwa Stargardu, będąc świadectwem średniowiecznej architektury obronnej oraz historii miasta.