Zamek w Morągu

Zamek w Morągu, zlokalizowany w województwie warmińsko-mazurskim, to pozostałość po dawnym zamku krzyżackim. Jego historia sięga około 1280 roku, kiedy to Zakon Krzyżacki wybudował pierwszą drewnianą fortyfikację. W 1331 roku zdecydowano o lokalizacji w Morągu siedziby krzyżackiego wójta, co zainicjowało budowę murowanego zamku, ukończoną około 1380 roku. Zamek miał formę założenia obronnego z głównym domem, bramą, wieżami oraz podwójnym obwodem murów otoczonych mokrą fosą. Mimo wcześniejszych przekonań, zamek nigdy nie był siedzibą komturów. W 1414 roku został zdobyty przez polskie wojska, a następnie przez Związek Pruski podczas wojny trzynastoletniej. Zmarł tu wielki mistrz Heinrich Reuss von Plauen w 1470 roku, a po Traktacie krakowskim zamek stał się siedzibą starostów książęcych. W XVI wieku zamek przeszedł renesansową przebudowę pod kierunkiem architekta Blasiusa Berwarta, co zaowocowało nową bramą i ozdobnymi stropami. Jednak wkrótce po tej chwili, w końcu XVI wieku, zamek zaczął tracić na znaczeniu, gdyż starosta Achacy zu Dohna wzniósł nową rezydencję. W rezultacie budowla popadła w ruinę, a główna wieża zawaliła się w 1616 roku. Dzięki zaniedbaniu przez pruskie władze w XVIII wieku, zamek stał się ruiną, a w 1815 roku częściowo zniszczono jego struktury. Zachowało się jednak jedno północno-zachodnie renesansowe skrzydło, fragment gotyckiej bramy i przejazd bramny z XVI wieku. Budowla przez pewien czas służyła jako szkoła, a później jako magazyn, w którym odkryto XVI-wieczne polichromie. Współczesna historia zamku zaczyna się w 2001 roku, gdy obszar przeszedł w ręce prywatnego właściciela, który zabezpieczył część murów i odsłonił bogato malowany strop oraz gotycką bramę. Planuje się rekonstrukcję wieży oraz nowego skrzydła, jednak prace postępują powoli. Zamek w Morągu jest nie tylko świadectwem architektury gotyckiej i renesansowej, ale również ważnym punktem w historii regionu, związanym z krzyżacką dominacją oraz późniejszymi przekształceniami, które odzwierciedlają zmiany kulturowe i społeczne w Polsce.