Łysica

Łysica, znana również jako Góra Świętej Katarzyny, jest najwyższym szczytem Gór Świętokrzyskich, osiągającym wysokość 614 m n.p.m. Położona w zachodniej części Łysogór, na południowy wschód od wsi Święta Katarzyna, należy do Korony Gór Polski jako jej najniższy szczyt. Góra ta ma dwa wierzchołki: wyższy, wschodni, zwany Skałą Agaty (614 m n.p.m.) oraz nieco niższy, zachodni (613 m n.p.m.), na którym znajduje się replika pamiątkowego krzyża z 1930 r. oraz pozostałości wieży triangulacyjnej. Llwyżica jest całkowicie porośnięta lasem, w którym występują jodły oraz lasy jodłowo-bukowe, a jej stoki charakteryzują się gołoborzem. Na południowym stoku znajduje się torfowisko, a na północnym liczne źródła strumieni, co czyni to miejsce biodiverse. Ten obszar chroniony w ramach Świętokrzyskiego Parku Narodowego jest domem dla wielu rzadkich gatunków ptaków, takich jak orliki krzykliwe. Historycznie, Łysica była miejscem dawnych słowiańskich wierzeń, zgodnie z legendami u jej podnóża znajdowała się świątynia, gdzie obecnie stoi klasztor sióstr bernardynek. Istotnym szlakiem turystycznym w tej okolicy jest Główny Szlak Świętokrzyski im. Edmunda Massalskiego, prowadzący z Gołoszyc do Kuźniaków. Warto również zaznaczyć, że odkrycia pomiarowe z 2018 roku potwierdziły, że wschodni wierzchołek Łysicy jest wyższy, osiągając 613,96 m n.p.m., co zmieniło wcześniejsze przekonania o zachodnim wierzchołku jako najwyższym. Łysica nie tylko stanowi atrakcję turystyczną, ale także odgrywa ważną rolę w regionalnej kulturze i historii.