Muzeum Archidiecezjalne w Gdańsku, otwarte 16 listopada 1975 roku przez kardynała Karola Wojtyłę i biskupa Lecha Kaczmarka, mieści się w zabytkowym kompleksie klasztoru cystersów w Gdańsku-Oliwie, który funkcjonował od 1186 do 1831 roku. Muzeum zostało ustanowione z okazji pięćdziesięciolecia diecezji gdańskiej i początkowo skupiało się na prezentacji sztuki sakralnej, w tym malarstwa i rzeźby, w zabytkowych wnętrzach klasztornych, takich jak refektarz i Sala Pokoju Oliwskiego. W latach 1993-1999 przeprowadzono prace konserwatorskie, które zmieniły profil muzeum, kładąc nacisk na rewaloryzację architektonicznych walorów klasztoru. Obecnie muzeum udostępnia najcenniejsze zabytki architektoniczne z XIII-XV wieku, w tym kapitularz, refektarz oraz Kaplicę Mariacką, które otaczają wirydarz. Ciekawostką jest plan adaptacji dawnego karceru cysterskiego na cele wystawiennicze, co w połączeniu z wystawami w lawatorium i krużgankach podkreśla znaczenie tego miejsca jako kompleksu o wysokich walorach poznawczych i artystycznych, z bogatą historią i tradycją regionalną.