Jastrzębna Pierwsza

Jastrzębna Pierwsza to wieś w województwie podlaskim, w powiecie augustowskim, która powstała na początku XX wieku z podziału wsi Jastrzębna. Historia Jastrzębnej sięga XVII wieku, gdy miejscowość była częścią Puszczy Perstuńskiej, a jej tereny były przedmiotem sporów między królewskimi urzędnikami a rodem Chreptowiczów. W XVIII wieku wieś zyskiwała na znaczeniu, a w 1789 roku notowano tu 52 dymy gruntowe, co świadczy o dużej liczbie gospodarstw. Jastrzębna, z folwarkiem, była znana z intensywnego rozwoju gospodarczego, a osadnictwo koncentrowało się wokół rzeczki Jastrzębianki. W XIX wieku była to jedna z większych wsi w tej okolicy, notując 404 mieszkańców w 1827 roku, a także istniejącą szkołę parafialną. Po upadku powstania styczniowego folwark przeszedł w ręce rosyjskie, jednak rzadko był przez nich odwiedzany. Opis z 1882 roku wskazuje na 100 domów i 760 mieszkańców Jastrzębnej. Na przełomie XIX i XX wieku wieś zaczęła dzielić się na dwie części: Jastrzębną Pierwszą i Drugą. W pierwszej połowie XX wieku folwark był własnością rządową, a po II wojnie światowej majątek został znacjonalizowany i parcelowany. Wartością architektoniczną były drewniane budynki, w tym dwór, który ostatecznie rozebrano. Jastrzębna stanowiła również miejsce ważnych wydarzeń, takich jak bitwa w czasie powstania styczniowego. Szkoła, która istniała w różnych formach, dotykała lokalnej społeczności, a dane z lat 20. XX wieku świadczą o edukacji w Jastrzębnej Drugiej. W czasie II wojny światowej wieś mocno ucierpiała, a wiele lokalnych rodzin zostało wywiezionych. Miejscowość z bogatą historią i licznymi zmianami pozostaje znaczącym punktem w regionalnej narracji nie tylko ze względu na swoje dziedzictwo kulturowe, ale również historyczne tło związane z rozwojem, administracją i edukacją.