Ryboły

Ryboły to wieś w województwie podlaskim, w powiecie białostockim, której historia sięga XV wieku. Nazwa miejscowości związana jest z poławianiem ryb w Narwi, co miało znaczenie dla zamku bielskiego. W XVI wieku wieś zmieniała lokalizację i nazwę, jednak pierwotne nazwy pozostały w użyciu. Ryboły były właścią królewską i założono tu folwark, a w 1737 roku przyznano przywilej na cotygodniowe targi, co podniosło ich znaczenie. W XVIII wieku wieś ucierpiała podczas najazdów i epidemii cholery, co doprowadziło do zniszczenia zabudowy i zamieszkanych gruntów. Folwark rozwijał się do końca XVIII wieku, ale odnotowano zły stan jego budynków. W XIX wieku otwarto szkołę, a miejscowość przechodziła proces uprzemysłowienia z budową gorzelni i cukrowni. I wojna światowa przyniosła zniszczenia, a mieszkańcy wracali do zrujnowanych domów w latach 1918-1921. W międzywojniu Ryboły znajdowały się w powiecie bielskim, a po II wojnie światowej częściowo zniszczone tereny dzierżawiono rolnikom. Obecnie wieś ma charakter etnicznie białoruski z unikalną gwarą podlaską. W Rybołach znajduje się prawosławna parafia z cerkwiami, w tym cerkiew cmentarna z 1873 roku oraz zespół cerkwi z lat 1874-1879. Ważnym elementem kultury jest Muzeum Kultury Materialnej „Baćkauszczyna” oraz tradycyjne podlaskie budownictwo drewniane. W miejscowości odbywają się coroczne dożynki białoruskie, a wieś posiada bogate dziedzictwo kulturowe. Z Rybołami związani są znani duchowni i naukowcy, a tutejsze tradycje podtrzymywane są przez lokalną społeczność.