Bitwa pod Brańskiem

Bitwa pod Brańskiem, która miała miejsce 23 czerwca 1264 roku, była kluczowym wydarzeniem w kontekście konfliktu między Jaćwingami a wojskami Polski, zorganizowanymi przez księcia Bolesława V Wstydliwego. Jaćwingowie, plemię zamieszkujące tereny obecnej Polski północno-wschodniej, w początkach 1264 roku przeprowadzili najazd na ziemię sandomierską, sięgając aż pod Tarczek w Górach Świętokrzyskich, gdzie wyrządzili znaczne straty i spustoszenia. W odpowiedzi na te ataki, Bolesław Wstydliwy zainicjował wyprawę mającą na celu obronę terytoriów polskich i szerzenie chrześcijaństwa. Armia polska, dobrze zorganizowana i zdyscyplinowana, dotarła do Brańska, gdzie doszło do zaciętej bitwy z Jaćwingami dowodzonymi przez wodza Komata (Kumatę). W wyniku starcia Jaćwingowie ponieśli klęskę, a ich lider poległ w walce. Legendy głoszą, że dla Komata usypano kurhan, a miejsce bitwy zyskało miano Kumatowego Uroczyska. Bitwa ta nie tylko miała znaczenie militarne, ale także kulturowe, będąc symbolem walki o bezpieczeństwo i tożsamość regionu. Historycznie, konflikt ten naznaczył dalsze losy zarówno Jaćwingów, jak i Polski, przyczyniając się do konsolidacji chrześcijaństwa w tym rejonie. Ciekawostką jest lokalny kult i tradycje związane z tym miejscem, które przyciągają turystów i historyków, podkreślając bogatą historię regionu oraz wpływ wydarzeń z przeszłości na dzisiejsze społeczności.