Pałac Sobańskich w Guzowie

Pałac Sobańskich w Guzowie to zabytkowa rezydencja uznawana za jedną z najciekawszych neorenesansowych budowli na Mazowszu, wzniesiona w XIX wieku. Początkowo dobra guzowskie były domeną książęcą, a ich historia sięga późnego średniowiecza, kiedy to przeszły w ręce różnych właścicieli, w tym Andrzeja Ogińskiego. Z jego czasów pochodzi późnobarokowy dwór, w którym urodził się kompozytor Michał Kleofas Ogiński. W XVIII wieku majątek trafił do rodziny Łubieńskich, a później do Sobańskich. Feliks Sobański przeprowadził istotną przebudowę, przekształcając dwór w pałac w stylu francuskim neorenesansowym, dodając m.in. atrakcje takie jak oranżeria i rozległy park angielski. Architektonicznie pałac zyskał rozbudowane elewacje, w tym portyk z kolumnami doryckimi i złożoną ornamentyką. Ogród otaczający pałac był podzielony na część widokową i krajobrazową, wzbogaconą o stawy i korty tenisowe. Po I wojnie światowej i II wojnie światowej pałac uległ zniszczeniu, będąc miejscem działań wojennych i późniejszej grabieży. Po wojnie majątek został znacjonalizowany, a pałac przekształcony w biura i mieszkania. W 1996 roku Sobańscy odzyskali pałac, który przez lata wymagał intensywnych prac remontowych i konserwatorskich. Obecnie trwają starania o jego rewitalizację. Pałac także zyskał popularność w kulturze masowej, będąc miejscem kręcenia filmów i seriali, a także teledysków. Ciekawostką jest, że pomimo licznych zniszczeń, do dziś zachowały się wartościowe dzieła sztuki związane z tym miejscem, a pałac odgrywa ważną rolę w pamięci lokalnej społeczności.