Zamek w Pułtusku

Zamek w Pułtusku jest renesansową rezydencją położoną na wzgórzu nad Narwią, z bogatą historią sięgającą XIII wieku. Miejsce to, w pobliżu dawnej przeprawy przez Narew, mogło być używane jako gród strzegący tej ważnej trasy. W 1313 roku obszar ten przeszedł na własność biskupów płockich, którzy przez następne sześć stuleci rządzili zamkiem jako książęta pułtuscy. Gród w XIII wieku zaznaczał się drewnianą zabudową, a późniejsza osada otrzymała prawa miejskie w 1339 roku, rozwijając się pomimo licznych najazdów litewskich, które niszczyły zarówno miasto, jak i zamek. W XIV wieku zamek stał się rezydencją biskupów, którzy zaangażowani w rozwój humanizmu, przekształcili jego drewnianą strukturę w murowany zespół. Renesansowe przekształcenia nastąpiły w XVI wieku, kiedy to do zamku sprowadzono uznanych artystów. Architektonicznie zamek składał się z dwóch głównych budynków: Małego i Dużego Domu. W ciągu wieków odbywały się liczne modyfikacje, w tym budowa arkadowego mostu i ogrodów. Zamek zaznał zniszczeń podczas potopu szwedzkiego oraz wojen napoleońskich, a jego odbudowa miała miejsce głównie na początku XVIII wieku pod kierunkiem biskupów z rodu Załuskich. W XIX wieku zamek utracił status rezydencji biskupiej, a przez kolejne lata pełnił różne funkcje, w tym szpital wojskowy. Po II wojnie światowej zamek został odbudowany i w latach 70. XX wieku przekształcony w Dom Polonii, gdzie współczesne wnętrze dostosowano do potrzeb hotelarskich. Obecnie zamek funkcjonuje jako zespół hotelowo-rekreacyjny, a także jako Ośrodek Dokumentacji Wychodźstwa Polskiego, łącząc przeszłość z nowoczesnymi funkcjami. Ciekawostką jest, że Napoleon I wielokrotnie odwiedzał zamek, a jego wnętrza były miejscem obserwacji podczas bitwy pod Pułtuskiem w 1806 roku. Zamek w Pułtusku jest więc nie tylko świadkiem burzliwej historii, ale także miejscem kulturalnym, które integruje różnorodne aspekty polskiego dziedzictwa.