Lustro Twardowskiego

Lustro Twardowskiego, związane z legendami z Węgrowa, jest unikatowym obiektem o bogatej historii. Według podań, Napoleon Bonaparte, podczas wyprawy na Rosję w 1812 roku, obozował w Węgrowie i usłyszał o lustere, które miało pokazywać przyszłość. Patrząc w nie, zobaczył klęskę swojej armii, a w furii uderzył w nie, co pozostawiło trwałe ślady. Inna legenda mówi o królu Zygmuncie Auguście, który za sprawą magika Twardowskiego próbował przywołać ducha swojej zmarłej żony, Barabry Radziwiłłówny. Kiedy król nie wytrzymał zakazu i wstał z krzesła, zjawa zniknęła, a lustro pękło. Ponadto, miejscowe opowieści mówią o księdzu, który ujrzawszy w lustrze diabła, rzucił kluczami w obiekt, powodując jego uszkodzenia. Lustro, wykonane z białego metalu, jest pęknięte na trzy części, zmatowiałe, a jego wymiary wynoszą 56 x 46,5 cm. Oprawione jest w czarną drewnianą ramę z łacińskim napisem odnoszącym się do Twardowskiego i jego magicznych sztuk. Obiekt, który przechowywany jest w zakrystii kościoła parafialnego w Węgrowie, ma swoje korzenie w XVI wieku i przypisuje się mu związek z praktykami alchemików. Ciekawostką jest hipoteza Pantalejmona Juriewa, sugerująca, że na powierzchni lustra mogą być niewidoczne gołym okiem obrazy kobiety i diabła, które ujawniają się pod wpływem silnego światła. Lustro Twardowskiego jako relic kompozycji architektonicznej kościoła parafialnego oraz kulturowego kontekstu regionalnego, stanowi istotny element polskiego dziedzictwa związany z legendami i mistyką.