Muzeum Ziemi Szprotawskiej, usytuowane w zabytkowej Bramie Żagańskiej w Szprotawie, powstało w 2004 roku z inicjatywy Towarzystwa Bory Dolnośląskie, które gromadziło eksponaty już od 2002 roku. Muzeum ma na celu ochronę i promocję lokalnego dziedzictwa kulturowego, edukację regionalną i ekologiczną, a także informację turystyczną. Zatrudnia pracowników społecznych oraz opiekuna z ramienia gminy, a działalność jego wpisuje się w krajobraz kulturowy i turystyczny regionu. Muzeum nosi imię dr. Felixa Matuszkiewicza, szprotawskiego historyka i badacza, kontynuując tradycje lokalnego muzealnictwa. W placówce działają cztery działy: archiwaliów, archeologiczno-historyczny, przyrodniczy i turystyczny. Wśród cennych eksponatów znajdują się tasak bojowy z XVI wieku, najstarsza kronika miejska, kufer cechu stolarzy oraz urny kultury łużyckiej. Muzeum współpracuje z innymi instytucjami w regionie i pełni funkcję instytucji muzealnej także dla pobliskich gmin. Ciekawostką jest również zaangażowanie muzeum w działania mające na celu ochronę pomników historycznych, szczególnie w kontekście usuwania ich w związku z ustawą o ustroju komunistycznym. Muzeum publikuje wyniki swoich prac badawczych w prasie oraz na stronie internetowej, prowadząc m.in. badania dotyczące Wałów Śląskich, Zamku Szprotawskiego i bitwy pod Przemkowem. W 2020 roku pracownicy muzeum odkryli kontynuację nieznanych kamiennych budowli liniowych pod Międzylesiem, co stanowiła istotny krok w poznawaniu lokalnej historii. Muzeum Ziemi Szprotawskiej jest unikalną placówką w regionie Borów Dolnośląskich, będąc ważnym miejscem dla turystów, szkół i pasjonatów historii.