Cmentarz żydowski w Skwierzynie

Cmentarz żydowski w Skwierzynie, jeden z największych kirkutów w województwie lubuskim, zajmuje powierzchnię około 2,23 ha. Na cmentarzu znajdują się cenne nagrobki (macewy) pochodzące głównie z XVIII wieku, z których najstarszy datowany jest na 1736 rok. Kirkut, istniejący być może od XV wieku, funkcjonował do lat 30. XX wieku. Oprócz historii związanej z lokalną społecznością żydowską, cmentarz przetrwał II wojnę światową w stosunkowo dobrym stanie, zniszczenia zaczęły się w latach 70. XX wieku, gdy lokalne władze dążyły do jego likwidacji. Macewy, wykonane głównie z piaskowca, granitu i polnych głazów, mają unikalne zdobienia oraz symbole, takie jak dłonie kapłana, księgi czy motyw Oka Opatrzności, odzwierciedlające zarówno hebrajskie, jak i protestanckie tradycje. W 1992 roku kirkut został wpisany do rejestru zabytków, a jego renowacja miała miejsce w 2002 roku, jednak już rok później został zdewastowany. W 2015 roku teren cmentarza został uporządkowany przez wolontariuszy. Obecnie cmentarz, położony na Judenberg, stanowi jedyny namacalny ślad żydowskiej obecności w Skwierzynie i jest miejscem pamięci o tej dawnej społeczności. Wśród ciekawostek można wymienić postać Dawida Meyera, reformatora edukacji, którego nagrobek wyróżnia się bogatym zdobieniem symbolizującym mądrość. Warto zauważyć, że nagrobki są opisane zarówno w języku hebrajskim, jak i niemieckim, co podkreśla wielokulturowy charakter tego miejsca oraz historię Żydów w regionie.