Państwowe Muzeum na Majdanku

Państwowe Muzeum na Majdanku, utworzone w 1944 roku na terenie byłego nazistowskiego obozu koncentracyjnego KL Lublin, jest instytucją martyrologiczną podległą Ministerstwu Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Muzeum zajmuje około 90 ha i obejmuje m.in. częściowo zachowaną infrastrukturę obozową, jak łaźnie z komorami gazowymi oraz krematoria. Ważnym elementem jest Pomnik Walki i Męczeństwa, zaprojektowany przez Wiktora Tołkina. Muzeum prowadzi działalność wystawienniczą, edukacyjną oraz naukową, z bogatym zbiorem archiwalnym i muzealnym, w tym ponad 180 metrów bieżących aktu. Historia muzeum sięga jego pierwszych lat działalności, kiedy to koncentrowano się na konserwacji obiektów i gromadzeniu dokumentów. W 1945 roku otwarto pierwszą wystawę stałą, a w kolejnych latach zorganizowano Tydzień Majdanka, który podkreślał pamięć ofiar. W latach 50. i 60. XX wieku muzeum intensyfikowało działalność popularyzacyjną, organizując odczyty i wystawy objazdowe. Bliskie kontakty z byłymi więźniami doprowadziły do wielu sesji naukowych oraz nagrywania ich wspomnień. W muzeum gościł Jan Paweł II, co było ważnym wydarzeniem zarówno dla instytucji, jak i dla regionu. Muzeum opiekuje się także obozami zagłady w Bełżcu i Sobiborze, a działalność naukowa obejmuje różnorodne tematy, w tym zagładę Żydów. Ciekawym aspektem jest tzw. " akcja upiększania obozu" z 1943 roku, która miała na celu stworzenie iluzji lepszych warunków życia dla więźniów przed inspekcją Czerwonego Krzyża. W ramach tego przedsięwzięcia powstała monumentalna Kolumna Trzech Orłów, która była hołdem dla ofiar obozu. Pożar w 2010 roku spalił ponad siedem tysięcy par butów byłych więźniów, co zostało uznane za symboliczne zniszczenie pamięci o ofiarach. Muzeum gromadzi liczne odwiedziny, z około 240 tysiącami zwiedzających w 2017 roku, w tym znacznym procentem obcokrajowców. W 2009 roku przyznano mu Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, co świadczy o jego znaczeniu w polskiej kulturze i historii.