Sobór Przemienienia Pańskiego w Lublinie

Sobór Przemienienia Pańskiego w Lublinie, katedra prawosławna diecezji lubelsko-chełmskiej Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego, jest obiektem wyjątkowym pod wieloma względami. Został wzniesiony w latach 1607-1633 na miejscu starszych świątyń, a jego konsekracja miała miejsce w 1633 roku. Architektonicznie cerkiew reprezentuje styl późnorenesansowy, z trójnawową konstrukcją na planie prostokąta oraz dominantą w postaci jednej kopuły z krzyżem. Zewnętrzne zdobienia są ograniczone, a jedynie główna nawa wyróżnia się dekoracyjnym szczytem. Wnętrze soboru dostosowano do tradycji prawosławnej poprzez m.in. renowację ikonostasu, który prezentuje bogaty zestaw ikon, w tym kopie Jerozolimskiej i Lubelskiej Ikony Matki Bożej, które cieszą się szczególnym kultem. Historia świątyni jest niezwykle burzliwa, związana z konfliktem między prawosławnymi a unitami, co doprowadziło do jej wielokrotnej zmiany przynależności religijnej. Po zakończeniu unii w 1875 roku sobór wrócił do prawosławnych, a na początku XX wieku wymagał kolejnych remontów, co wskazuje na jego istotne znaczenie w regionie. Po II wojnie światowej przeszedł wiele renowacji, a w 1989 roku stał się katedrą nowo utworzonej diecezji lubelsko-chełmskiej. Ciekawostką jest, iż w cerkwi służył przyszły patriarcha moskiewski Tichon. Sobór pełni również funkcję ekumeniczną, będąc miejscem nabożeństw podczas Tygodnia Modlitw o Jedność Chrześcijan. W 2016 i 2018 roku odwiedzili go dostojnicy Kościoła Prawosławnego z różnych krajów, co podkreśla jego znaczenie nie tylko lokalne, ale i międzynarodowe.