Pomnik Walki i Męczeństwa na Majdanku

Pomnik Walki i Męczeństwa na Majdanku, odsłonięty w 1969 roku, jest monumentalnym upamiętnieniem ofiar niemieckiego obozu koncentracyjnego z lat II wojny światowej. Złożony z Bramy oraz Mauzoleum, te elementy są połączone Drogą Hołdu i Pamięci, tworząc architektoniczny kompleks o głębokim znaczeniu. Brama, z betonowym odlewem o wymiarach 10,8 × 35 × 7,6 m, symbolizuje granicę między światem żywych a zmarłych, nawiązując do Bramy Piekieł z „Boskiej komedii” Dantego. Mauzoleum, z kopułą o średnicy 35 m, kryje ziemię z prochami więźniów, przeniesioną z wcześniejszego kopca. Ekspresyjna forma Małzoleum nawiązuje do słowiańskiej urny grobowej. Historycznie, pomnik stanowi ważny punkt odniesienia dla pamięci o holokauście, będąc miejscem hołdów dla pomordowanych. Odsłonięcie zgromadziło około 100 tys. osób, w tym przedstawicieli władz, byłych więźniów i gości z zagranicy. W kolejnych latach stał się przestrzenią kulturalnych i religijnych wydarzeń, w tym modlitw Jan Pawła II. Pomnik, od 2007 roku podświetlany, jest oficjalnym logo Państwowego Muzeum na Majdanku i jednym z symboli Lublina, podkreślając tragiczne losy regionu podczas II wojny światowej. W 2009 roku zorganizowano wystawę z okazji 40-lecia pomnika, a jego wizerunek znalazł się na znaczkach pocztowych. Pomnik, mimo problemów z erozją, wciąż przyciąga osoby ku refleksji nad historią.