Kościół św. Katarzyny w Zamościu

Kościół św. Katarzyny w Zamościu to barokowa świątynia z drugiej połowy XVII wieku, zlokalizowana w północnej części zamojskiej starówki. Został zbudowany w latach 1680–1686 na zlecenie Marcina Zamoyskiego i Hieronima Żaboklickiego, a poświęcenie miało miejsce 26 maja 1686 roku. Początkowo kościół był częścią klasztoru reformatów, jednak po kasacie zakonu w 1782 roku, budynek został przekształcony w magazyn wojskowy. W okresie zaborów, podczas panowania rosyjskiego, klasztor rozebrano, a sam kościół poddano przebudowom w stylu klasycystycznym, co zubożyło jego architekturę, ale barokowe sklepienia oraz niektóre detale pozostały nietknięte. Po I wojnie światowej kościół pełnił przez krótki czas funkcję teatru, aby następnie w latach 1925–1926 przejść renowację i stać się kościołem szkolnym pw. św. Katarzyny. W czasie II wojny światowej krypty kościoła chroniły cenny obraz „Hołd Pruski” Jana Matejki przed niemieckimi okupantami. Po wojnie umieszczono w nim pomnik upamiętniający profesorów i uczniów zamojskich szkół, zabitych w trakcie konfliktu, oraz relikwie św. Andrzeja Boboli, a także relikwie św. Pio z Pietrelciny. W końcu lat 90. XX wieku kościół został przywrócony do swojego pierwotnego wyglądu, w tym jego dach oraz szczyty, a także przeprowadzono prace remontowe wnętrza. W otoczeniu kościoła znajdują się nowe mury oraz pomnik-krzyż poświęcony ofiarom Katynia. Wnętrze kościoła, jednonawowego, zachwyca drewnianymi ołtarzami, późnobarokowym obrazem św. Katarzyny oraz rzeźbami aniołów w stylu rokoko. Ciekawostką jest również fakt, że w czasach, kiedy kościół pełnił funkcje teatralne, dzieło Matejki było ukrywane w kryptach, a po wojnie powróciło do Krakowa, co podkreśla jego historyczne znaczenie. W planach znajduje się budowa „Domu Trzeciego Tysiąclecia im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego” w miejscu dawnego klasztoru. Kościół św. Katarzyny to ważny element kulturowy Zamościa, łączący bogatą historię z działalnością współczesnych pokoleń.