Katedra Zmartwychwstania Pańskiego i św. Tomasza Apostoła w Zamościu

Katedra Zmartwychwstania Pańskiego i św. Tomasza Apostoła w Zamościu to zabytkowy renesansowy kościół, wzniesiony pod koniec XVI wieku z inicjatywy Jana Zamoyskiego, założyciela miasta, według projektu włoskiego architekta Bernardo Morando. Katedra, która pierwotnie była kolegiatą, od 1992 roku ma status katedry, po utworzeniu diecezji zamojsko-lubaczowskiej. Jej styl architektoniczny odzwierciedla renesans lubelski, z typową bazylikową strukturą i proporcjami 3:2. Wnętrze zdobi późnobarokowy ołtarz z XVIII wieku, a także dziewięć kaplic poświęconych różnym postaciom, w tym Kaplica Zamoyskich z płytą nagrobną Jana Zamoyskiego. W katedrze znajduje się także krypty, w których spoczywają prochy Zamoyskich, w tym samego Jana Zamoyskiego. W XIX wieku i w okresie zaborowym katedra była wielokrotnie przebudowywana, co wpłynęło na jej obecny wygląd. Ciekawostką jest, że podczas VII pielgrzymki do Polski w 1999 roku wizytę w katedrze złożył papież Jan Paweł II. W sąsiedztwie katedry znajduje się dzwonnica z XVIII wieku oraz niegdyś Muzeum Sakralne. Dzwonnica, będąca punktem widokowym, dzwoni trzema dzwonami, w tym największym z XVII wieku. Odbudowa katedry, wsparta funduszami unijnymi, przywróciła jej dawne glory, które straciła w wyniku przebudów w XIX wieku. Katedra nie tylko pełni funkcję sakralną, ale również stanowi cenny element dziedzictwa kulturowego regionu, będąc częścią Szlaku Renesansu Lubelskiego.