Zamek w Gorzkowicach

Zamek w Gorzkowicach to nowożytny obiekt typu palazzo in fortezza, usytuowany w miejscowości Gorzkowice w województwie łódzkim. Obejmuje nasyp ziemny o wymiarach 95 x 125 m, którego górne plateau ma 65 x 75 m, wyniesione 4,5 m nad fosą. Obiekt, będący pozostałością nieukończonego czterobastionowego założenia, otoczonego fosą, wykazuje cechy nowożytnej fortalicji. W centralnej Polsce stanowi on unikalny przykład takich budowli. Zamek, wpisany do rejestru zabytków w 1967 roku, nie został ukończony – prace budowlane przerwano w połowie XVII wieku, co mogło być związane z potopem szwedzkim. W miarę postępów badań archeologicznych stwierdzono, że zachowały się jedynie fragmenty. W północnej części kompleksu wzniesiono kamienny budynek o prostokątnym rzucie (12,5 x 27 m), który służył jako budynek bramny. Ponadto, historycznie zamek związany był z rodem Koniecpolskich, a także znajdował się w rękach różnych właścicieli, w tym Kurozwęckich i Walewskich. Ciekawostką jest lokalna legenda dotycząca wdowy z rodu Sadowskich, która broniąc zamku przed najeźdźcami, zmuszona była go wysadzić. W ostatnich latach prowadzono prace rekonstrukcyjne, w wyniku których w 2011 roku otwarto kompleks rekreacyjny "Kopiec". Projekt zagospodarowania terenu zdobył nagrody w konkursach urbanistycznych, co podkreśla jego wartość kulturalną i społeczną.