Spała

Spała to osada letniskowa w województwie łódzkim, w powiecie tomaszowskim, położona w Puszczy Pilickiej, nad rzeką Pilica. Jej historia sięga XVII wieku, kiedy to zaczęto eksploatować lokalne lasy, co doprowadziło do powstania osady młynarskiej. W XVIII wieku pojawił się młyn oraz folusz, stanowiące początek rozwoju kurortu. Po II rozbiorze Polski Spała przeszła pod zabór pruski, co wpłynęło na jej dalszy rozwój, a w XIX wieku zyskała popularność jako miejsce polowań carskich, z pałacykiem myśliwskim wybudowanym w 1884 roku. Spała stała się też miejscem, gdzie organizowano różne uroczystości, w tym coroczne dożynki. W okresie II Rzeczypospolitej była letnią rezydencją prezydentów, z piękną kaplicą w stylu zakopiańskim oraz znanym symbolem miasta - pomnikiem żubra. W czasach II wojny światowej Spała była miejscem siedziby niemieckiego dowództwa, a po wojnie zniszczono wiele zabytków, w tym pałacyk prezydencki. W PRL Spała przekształciła się w ośrodek wczasowy. Dziś można tu znaleźć zabytki, takie jak drewniana kaplica oraz park pałacowy. Osada jest również znana z organizacji Spalskich Jarmarków Antyków, które przyciągają turystów. Szlaki turystyczne, w tym szlak wodny rzeki Pilicy, czynią z Spały popularne miejsce dla miłośników przyrody i historii.