Kościół Podwyższenia Świętego Krzyża w Brzezinach

Kościół Podwyższenia Świętego Krzyża w Brzezinach to gotycka murowana świątynia, zaliczająca się do rzymskokatolickiej Parafii Podwyższenia Świętego Krzyża w województwie łódzkim. Został wzniesiony w I poł. XIV wieku z cegły w stylu gotyckim, a jego historia jest bogata i pełna zmian. W renesansie kościół przeszedł pierwszą istotną przebudowę, podczas której zbudowano kaplice Lasockich i Miedzianków, będące wyjątkowymi mauzoleami z katakumbami, które były fundowane przez Stanisława Lasockiego, ówczesnego właściciela Brzezin. W 1515 roku do kościoła dobudowano kaplicę Matki Bożej Różańcowej, wzorowaną na kaplicy Zygmunta w krakowskiej katedrze, a w 1619 roku powstała kaplica Świętego Krzyża. W połowie XIX wieku kościół zamknięto z powodu uszkodzeń, ale po odbudowie został poświęcony 30 października 1853 roku i funkcjonuje do dzisiaj. Architektonicznie kościół jest jednonawowy z niskim prezbiterium, posiada piętrową zakrystię i małą kruchtę. Choć pierwotnie zbudowany w stylu gotyckim, przechodził liczne przebudowy i obecnie łączy elementy gotyku, renesansu i baroku. Znaczącym elementem jest renesansowa kaplica Lasockich z kopułą wzorowaną na bazylice św. Piotra w Rzymie. We wnętrzu kościoła zachowało się wiele cennych elementów wyposażenia, w tym barokowe organy z XVII wieku, gotycka rzeźba Chrystusa w Ogrojcu z około 1500 roku oraz rzeźba św. Mikołaja z Bari z XVI wieku. W kaplicach Lasockich i Miedzianków znajdują się rzeźby nagrobkowe z XVI i XVII wieku oraz nagrobek Urszuli z Maciejowskich Leżeńskiej, autorstwa Jana Michałowicza z Urzędowa. Ciekawostką jest to, że kościół, po licznych remontach, nadal pełni funkcję społeczności katolickiej w Brzezinach, będąc jednocześnie ważnym obiektem kulturowym i historycznym regionu. To miejsce wyróżnia się nie tylko bogatym wyposażeniem, lecz także interesującą historią, która odzwierciedla przemiany architektoniczne i społeczne tego terenu na przestrzeni wieków.