Spichrze w Grudziądzu

Spichrze w Grudziądzu to unikatowy zespół średniowiecznych budynków obronnych położony nad Wisłą, które odegrały kluczową rolę w handlu rzecznym. Ich historia sięga czasów po krzyżackiej lokacji miasta w 1291 r. Pierwsze spichrze zaczęły powstawać w XIV wieku, a do 1504 r. ich liczba wzrosła do 14. Budynki charakteryzowały się grubymi murami zewnętrznymi, małymi oknami i drewnianą konstrukcją wewnętrzną, a ich wielkość była uzależniona od ukształtowania terenu – od strony Wisły były kilkukondygnacyjne, natomiast od strony miasta jedynie parterowe lub piętrowe. Ważnym elementem systemu obronnego był port, a komunikację zapewniała Brama Wodna. Spichrze pełniły różne funkcje, czasami nawet religijne – jeden z nich był świątynią ewangelicką na początku XVII wieku. Po pożarze w 1659 r. ocalało tylko sześć spichrzy, a ich odbudowa trwała do XVIII wieku, co zwiększyło ich liczbę do około 30. W XIX wieku pojawiły się nowe obiekty o konstrukcji szkieletowej. Zniszczenia wojenne w 1945 r. wymusiły kolejną odbudowę, która zakończyła się w 1966 r. Dziś część spichrzy pełni funkcje magazynowe i mieszkalne, inne są przystosowane do potrzeb Muzeum w Grudziądzu, a część zawiera biura Urzędu Miejskiego. Spichrze stanowią symbol miasta, co podkreśla ich nocna iluminacja. Ich architektura, z gotyckimi elementami, a także dekoracje w postaci herbów, w tym Alegoria Handlu z 1771 r., dodają im historycznego znaczenia. W 2017 r. spichrze zostały wpisane na listę Pomników Historii, co zwraca uwagę na ich unikalność i wartość kulturową.