Fort VII Twierdzy Toruń

Fort VII Twierdzy Toruń, znany również jako Fort im. Tadeusza Kościuszki, to istotna budowla obronna z okresu pruskiej twierdzy, zbudowana w latach 1880–1883. Zrealizowany na planie pięciokąta, był ostatnim głównym fortem w tej twierdzy. Jego architektura została znacznie zmodyfikowana w porównaniu do pierwotnego projektu, co obejmowało przesunięcie prochowni oraz modyfikację wewnętrznych pomieszczeń. W 1890 roku fort przeszedł modernizację, mając na celu przystosowanie go do obrony przed działami kal. 150 mm. Oprócz zaawansowanych rozwiązań budowlanych, w fort wprowadzono elektryczność już w 1898 roku, co było istotnym krokiem modernizacyjnym. Po I wojnie światowej budowla uległa degradacji i zmieniła przeznaczenie, stając się szpitalem wenerycznym, a następnie koszarami. Po 1945 roku fort padł ofiarą dewastacji, a w latach 1959-1992 w jego pomieszczeniach funkcjonowały Centralne Piwnice Win Importowanych. W bliskim sąsiedztwie fortu znajduje się pomnik upamiętniający żołnierzy pruskiego pułku piechoty. Fort VII służył także jako oboz internowania w 1939 roku, gdy okupanci niemieccy przekwalifikowali go na miejsce dla polskich więźniów cywilnych. Na początku straż pełnili żołnierze Wehrmachtu, a później obozem zarządzali członkowie Selbstschutz, którzy brutalnie traktowali osadzonych. Warunki w obozie były tragiczne, a przetrzymywani Polacy byli poddawani brutalnym przesłuchaniom i egzekucjom. Więźniowie z Fortu VII byli często transportowani do obozów koncentracyjnych, a całkowita liczba osób, które przeszły przez oboz internowania, szacowana jest na około 3000. Fort VII jest więc nie tylko przykładem architektury militarnej XIX wieku, ale także miejscem pamięci o tragicznych losach Polaków w okresie II wojny światowej. Współczesna historia fortu jest zatem związana z jego złożonymi losami, które odzwierciedlają szerszy kontekst historyczny oraz społeczne skutki konfliktów zbrojnych.