Bazylika św. Mikołaja w Grudziądzu

Bazylika kolegiacka św. Mikołaja w Grudziądzu, pierwotnie kościół parafialny, od 1992 r. pełni rolę kolegiaty, a od 2010 r. ma tytuł bazyliki mniejszej. W świątyni znajduje się sanktuarium maryjne z obrazem Matki Bożej Łaskawej. Jej historia sięga XI-XIII wieku, kiedy to w Grudziądzu istniała wcześniejsza świątynia, jednak konkretne dane na temat jej lokalizacji i wezwania są nieznane. Budowa obecnej struktury rozpoczęła się w dwóch fazach po formalnej lokacji miasta w 1291 r., z ukończeniem prezbiterium około 1310 r. oraz dalszymi pracami, które miały miejsce po pożarze miasta w 1341 r. W XV wieku kościół został podwyższony, a w XVI wieku przeszedł na protestantyzm. W XVII wieku oraz w XVIII w. dodano kolejne kaplice, a wieża uzyskała barokowy hełm. Po pożarach w XVII i XX wieku, a także podczas II wojny światowej, kościół był wielokrotnie odbudowywany, a ostatnia renowacja miała miejsce w latach 2000-2010, kiedy to uzyskał status bazyliki. Architektonicznie to gotycka, ceglana budowla o trójnawowej strukturze, charakteryzująca się pięciobocznie zamkniętym prezbiterium oraz masywną wieżą. Wnętrze z żebrowymi sklepieniami i wysokimi oknami kontrastuje z ciemniejszymi nawami bocznymi. W kościele zachowały się fragmenty średniowiecznych malowideł oraz barokowe wyposażenie, w tym ambona wzbogacona motywami chińskimi. Po zniszczeniach II wojny światowej tylko nieliczne elementy wyposażenia przetrwały, a największe ołtarze zostały zrekonstruowane. Organy w świątyni, początkowo z końca XIX wieku, zostały odbudowane w 1952 r. Ciekawostką jest, że obraz Matki Bożej Łaskawej uznawany jest za cudowny i został ukoronowany w 2002 r. Kościół jest także miejscem katolickiej nekropolii, stanowiącej część parafii. Warto podkreślić, że Bazylika św. Mikołaja jest istotnym elementem historii i kultury Grudziądza, a jej złożona historia i bogate wyposażenie przyciągają zarówno wiernych, jak i turystów.