Fort XI Twierdzy Toruń

Fort XI Twierdzy Toruń, znany wcześniej jako Fort V i Grosser Kurfürst, został zbudowany w latach 1879–1884 jako standardowy fort artyleryjski na planie pięciokąta. Znajdujący się przy ulicy Poznańskiej, miał na celu wzmocnienie obrony lewobrzeżnej Torunia, z 20 działami umiejscowionymi na otwartych stanowiskach. Ich zasięg ognia obejmował m.in. Cierpic, Nieszawkę i Gniewkowo. Fort otaczała sucha fosa oraz obwałowania ziemne, co czyniło go dobrze zamaskowanym punktem obronnym. W czasie swojej aktywności mógł pomieścić do 650 artylerzystów i jednostkę piechoty, a także służył jako koszary. Modernizacja w 1894 roku poprawiła jego odporność na ostrzały, a w 1911 roku otoczono go drutem kolczastym. Po I wojnie światowej fort był nieużywany do 1922 roku, po czym przeszedł w ręce Wojska Polskiego, które wykorzystywało go jako kwatery dla żołnierzy. W 1960 roku dokonano rozbiórki części obwałowań i zasypania fosy, a obecnie fort znajduje się w rękach prywatnego właściciela, który nie dba o jego stan, co prowadzi do dewastacji budowli. Ciekawostką jest odkrycie w 1999 roku trzech skrzyń z niemiecką amunicją i karabinami snajperskimi, co świadczy o historycznym znaczeniu obiektu. Fort, mimo swojego zaniedbania, pozostaje cennym świadectwem architektury militarnej XIX wieku i lokalnej historii, jednak dostępność do niego bez zabezpieczeń może prowadzić do dalszych strat.