Letni Pałac Lubomirskich w Rzeszowie

Letni Pałac Lubomirskich w Rzeszowie to zabytkowa magnacka rezydencja w stylu późnobarokowym z elementami rokoka, zbudowana na przełomie XVII i XVIII wieku na zlecenie Hieronima Augustyna Lubomirskiego. Pałac, zlokalizowany blisko zamku, miał służyć jako alternatywna siedziba do przyjmowania gości i urządzania rozrywek. Charakterystycznym elementem architektury jest plan litery H, opracowany przez architekta Tylmana z Gameren, który zaprojektował elewację z popiersiami właścicieli. W XVIII wieku pałac rozbudowano w stylu maison de plaisance dla Jerzego Ignacego Lubomirskiego, wzbogacając go o ogród z oranżerią i altaną w stylu chińskim. Z biegiem czasu pałac często zmieniał właścicieli i przechodził różnorodne przeobrażenia, w tym tragiczne skutki pożaru w 1906 roku, który zniszczył wiele wnętrz. W międzywojniu pełnił funkcję komendy garnizonu rzeszowskiego, a podczas II wojny światowej był wykorzystywany jako szpital polowy. Po wojnie budynek stał się siedzibą Polskiego Czerwonego Krzyża oraz instytucji edukacyjnych, takich jak Wojewódzki Ośrodek Doskonalenia Kadr Medycznych. W późniejszych latach, po przekazaniu pałacu Uniwersytetowi Rzeszowskiemu, rozpoczęto gruntowną restaurację, która przywróciła część historycznych elementów. Architektonicznie pałac wyróżnia się trzykondygnacyjną bryłą na cokole, ozdobioną ryzalitami i detalami w stylu późnobarokowym. Wnętrze, po licznych przebudowach, straciło wiele oryginalnych zdobień, choć znane jest z pechowej historii jako teatrzyk dla gości. Pałac otoczony jest ogrodzeniem, które wcześniej zdobione było kamiennymi wazami. Wartościowe detale architektoniczne i bogata historia sprawiają, że Letni Pałac Lubomirskich jest istotnym elementem kulturowym Rzeszowa i specyficznym przykładem architektury magnackiej w Polsce.