Willa „Koliba”

Willa „Koliba” w Zakopanem, zbudowana w latach 1892-1893 według projektu Stanisława Witkiewicza, jest pierwszym domem w stylu zakopiańskim, który stał się inspiracją dla wielu późniejszych budowli w regionie. Inwestorem był Zygmunt Gnatowski, ziemianin z Podola, który planował prostą chałupę góralską na swoje zbiory etnograficzne. W rezultacie powstał większy obiekt, w którym wschodnie skrzydło przeznaczone zostało na Izbę góralską, a zachodnie mieściło salon, sypialnie oraz pokój służącego, co obrazuje połączenie tradycji góralskiej z potrzebami współczesnych mieszkańców. Willa zyskała znaczenie nie tylko architektoniczne, jako przykład stylu zakopiańskiego, ale również kulturalne – od 1993 roku w obiekcie znajduje się Muzeum Stylu Zakopiańskiego im. Stanisława Witkiewicza, prezentujące zbiory związane z lokalną kulturą i rzemiosłem. Budowla została wpisana do rejestru zabytków w 1983 roku, co świadczy o jej wartości historycznej i architektonicznej. Ciekawostką jest, że jej powstanie miało istotny wpływ na rozwój zakopiańskiego stylu architektonicznego, który przekształcił się w symbol regionu. „Koliba” stanowi unikatowy przykład harmonijnego połączenia tradycji góralskiej i stylu secesyjnego, a jej historia odzwierciedla ewolucję lokalnej architektury w kontekście zmieniającej się kultury i gustów estetycznych.