Cerkiew Świętych Kosmy i Damiana w Skwirtnem

Cerkiew Świętych Kosmy i Damiana w Skwirtnem to modelowy przykład XIX-wiecznej cerkwi łemkowskiej wzniesionej w stylu północno-zachodnim. Zbudowana w 1837 roku z drewna, reprezentuje konstrukcję zrębową, w formie trójdzielnej, z prezbiterium, szerszą nawą i babińcem, które są nakryte odrębnymi dachami. Wieża ma konstrukcję słupową i obejmuje ściany babińca, a cała budowla pokryta jest gontem. Dachy są namiotowe, zwieńczone wielobocznymi latarniami i ozdobnymi krzyżami. Wnętrze cerkwi charakteryzuje się bogatą polichromią architektoniczną, ornamentalną i figuralną, wykonaną około 1900 roku. Szczególnie interesujące są malowidła na stropie, gdzie przedstawiona jest Trójca Święta oraz Opieka Bogurodzicy. Cerkiew po akcji „Wisła” w 1947 roku została przekształcona w kościół rzymskokatolicki, a obecnie działa jako kościół filialny parafii Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Uściu Gorlickim. Wnętrze cerkwi zawiera wyposażenie z XIX i początku XX wieku, w tym ołtarz główny z połowy XIX wieku oraz ikony z początku XIX stulecia, które stanowią pozostałość po dawnym ikonostasie. Cerkiew została wpisana na listę zabytków w 1991 roku i jest częścią małopolskiego Szlaku Architektury Drewnianej, co podkreśla jej znaczenie zarówno architektoniczne, jak i kulturowe. Ciekawostką jest, że pomimo zmiany wyznania, wiele elementów dawnej liturgii i sztuki sakralnej przetrwało, co urzeka zarówno mieszkańców, jak i turystów.