Stanisław Dolny

Stanisław Dolny to wieś położona w województwie małopolskim, w powiecie wadowickim, w gminie Kalwaria Zebrzydowska. Pierwsza wzmianka o osadzie pochodzi z 1274 roku, a jej historia związana jest z wieloma wydarzeniami, które miały wpływ na rozwój regionu. Osada była pierwotnie niewielka, ale z czasem, na skutek podziałów Księstwa Opolskiego oraz kolonizacji na prawie niemieckim, zaczęła się rozwijać. W 1564 roku została inkorporowana do Korony Polskiej. W XVII wieku wieś miała swoją rolę w oporze przeciwko najeźdźcom szwedzkim oraz doświadczała wielkich ruchów społecznych związanych z wyzyskiem chłopów przez szlachtę. Po I rozbiorze Polski w 1772 roku, Stanisław Dolny znalazł się pod panowaniem austriackim, co przyczyniło się do rozwoju szewstwa oraz stolarstwa, choć osada zmagała się także z epidemiami i klęskami. W XX wieku wieś zaczęła się odbudowywać po II wojnie światowej i stała się znaczącym ośrodkiem szewstwa w regionie. Ciekawostką jest, że Stanisław Dolny należy do "kalwaryjskiego zagłębia obuwniczego", gdzie mieszkańcy wytwarzają różnorodne produkty związane z branżą obuwniczą. Nazwa wsi wywodzi się od imienia założyciela, Stanisława, a jej rozwój historyczny odzwierciedla zmiany geograficzne i administracyjne regionu. Dziś we wsi działają kluby sportowe, takie jak LKS Stanisławianka i KS Sosnowianka, a także instytucje edukacyjne, w tym szkoły podstawowe oraz Placówka Wsparcia Dziennego "Dolandia". Architektonicznie wieś zachowała tradycyjny wiejski charakter, a lokalna społeczność aktywnie uczestniczy w zachowaniu i promowaniu dziedzictwa kulturowego regionu.