Muzeum Górnośląskie w Bytomiu jest samorządową instytucją kultury w województwie śląskim, którą tworzy siedem działów merytorycznych oraz pomocniczych. Obiekty muzealne mieszczą się w historycznym gmachu z lat 1929–1930 oraz w budynku byłego starostwa powiatowego z lat 1899–1902, które wyróżniają się eklektyczną architekturą. Muzeum dysponuje bogatą kolekcją, w tym trzecią co do wielkości w Polsce zgromadzoną zbierną hebrajskich ksiąg religijnych. Historia muzeum sięga 1910 roku, kiedy to powstało Bytomskie Towarzystwo Historyczno-Muzealne, a następnie przekształciło się w instytucję samorządową w 1928 roku. Po II wojnie światowej muzeum zyskało nową tożsamość pod nazwą Muzeum Górnośląskie i stało się centralnym punktem marszów naukowych w regionie. Kolekcje obejmują zbiory archeologiczne, etnograficzne, historyczne i przyrodnicze, a wśród nich cenne przedmioty związane z górnictwem, wiejskim rzemiosłem oraz sztuką, zarówno polską, jak i europejską. Muzeum jest znane ze swojej działalności edukacyjnej i współpracy z innymi instytucjami naukowymi, organizując regularnie wystawy czasowe i stałe, jak "Z życia ludu śląskiego" czy Galerię Malarstwa Polskiego. W 2022 roku gmach muzeum został wpisany do rejestru zabytków, co podkreśla jego znaczenie architektoniczne i kulturalne. Unikalnym aspektem jest również specjalna biblioteka z kolekcją przekraczającą 50 tysięcy woluminów, obejmującą literaturę z zakresu archeologii, etnografii i historii. Muzeum angażuje społeczność lokalną i międzynarodową, współpracując z organizacjami przyrodniczymi oraz prowadząc badania terenowe, co czyni je istotnym ośrodkiem w regionie.