Egzotarium w Sosnowcu

Centrum Edukacji Ekologicznej – Egzotarium w Sosnowcu to atrakcja, która ma bogatą historię sięgającą lat 50. XX wieku. Pierwszy budynek egzotarium, obejmujący palmiarnię i akwarium, powstał w latach 1954–1956 z inicjatywy miłośników przyrody i Komitetu Budowy Egzotarium. Autorem koncepcji architektonicznej był Mirosław Celler. Obiekt od początku pełnił funkcje edukacyjne, przyciągając miłośników egzotycznych roślin i zwierząt. W 1957 roku egzotarium zostało rozbudowane o nowe pawilony, a w jego zbiorach znalazły się małpy, ptaki, a także różne gatunki ryb akwariowych. Przez lata, kolekcje botaniczne i zoologiczne były systematycznie rozbudowywane, a całkowita powierzchnia dawnego obiektu wynosiła 1430 m². W 2020 roku zburzono stary budynek i rozpoczęto prace nad nowym egzotarium, które zostało otwarte 2 grudnia 2023 roku. Nowa architektura ma nowoczesną formę i zajmuje powierzchnię 6686,47 m² z wysokością 22,7 metrów. Nowy budynek został podzielony na różnorodne strefy klimatyczne, co pozwoliło na stworzenie optymalnych warunków dla roślin i zwierząt. W obiekcie znajdują się duże akwaria z egzotycznymi rybami, terraria z gadami i owadami oraz bogata ekspozycja różnych gatunków roślin. Budynek oferuje również przestrzenie edukacyjne, w tym sale wystawiennicze i kino edukacyjne. Wzdłuż szklanej elewacji palmiarni urządzono długi zbiornik wodny, nawiązujący do pierwotnych biotopów nad rzeką Przemszą. Od 2023 roku Egzotarium oraz otaczający je park tworzą kompleks określany mianem ogrodu botanicznego, co podkreśla wartość kulturalną i edukacyjną tego miejsca. Ciekawostką jest, że dotychczasowe egzotarium posiadało największy w Polsce dział ryb akwariowych i co roku gościło wystawę „Dni orchidei i kaktusów”. Nowy obiekt ma na celu kontynuację tradycji edukacyjnych oraz promowanie ochrony bioróżnorodności.