Powiat zawierciański

Powiat zawierciański, utworzony 1 stycznia 1927 roku, powstał z fragmentów powiatu będzińskiego i gmin w województwie kieleckim. Jego obszar przeszedł wiele administracyjnych przekształceń, m.in. podczas II wojny światowej, kiedy to część terytorium powiatu została włączona do III Rzeszy, a gminy Niegowa i Żarki znalazły się w Generalnym Gubernatorstwie. Po wojnie powiat przeszedł z województwa kieleckiego do śląskiego, a przez lata był dodatkiem do różnych gmin, zyskując nowe obszary, jak gmina Kroczyce, czy Dębowiec. W 1956 roku istotny fragment terytorium, w tym miasta takie jak Myszków, Koziegłowy i Żarki, został wyłączony z powiatu, tworząc nowy powiat myszkowski, co znacząco zmieniło struktury demograficzne i administracyjne. Powiat zawierciański po reformie administracyjnej wprowadzonej w 1999 roku stał się jednostką samorządową, wchodząc w skład województwa śląskiego. W skład powiatu wchodzą dziś miasta: Zawiercie, Poręba oraz gminy Łazy, Szczekociny, Pilica, Ogrodzieniec, a także gminy wiejskie. Obecnie na terenie powiatu żyje około 117 tysięcy mieszkańców. Z architektonicznego punktu widzenia region ten charakteryzuje się tradycyjną zabudową, która jest wynikiem długiej historii, która obejmuje również okresy przemysłowe związane z węglem i żelazem. Kulturalnie powiat zawierciański jest miejscem, gdzie kultywuje się lokalne tradycje, a organizowane są różnorodne wydarzenia społeczne i kulturalne, które łączą mieszkańców. Ciekawostką jest, że obszar ten, mimo licznych zmian administracyjnych, utrzymuje silną tożsamość lokalną, co widać w działaniach Rady Powiatu i w inicjatywach społecznych, często zdominowanych przez lokalne komitety wyborcze, takie jak Platforma Obywatelska czy Prawo i Sprawiedliwość, które miały wpływ na rozwój samorządności w regionie.