Rzeźby gwarków w Tarnowskich Górach

Tarnowskie Góry, nazywane Miastem Gwarków, kultywują tradycję gwarków, czyli udziałowców kopalń, którzy od XVI wieku wydobywali rudy srebra i ołowiu w tym regionie. Słowo „gwarek” pochodzi od niemieckiego Gewerke, a gwarkowie musieli uzyskać ową zgodę monarchy na prowadzenie kopalń, płacąc daninę zwaną olborą. Miasto posiada liczne symbole związane z gwarkami, takie jak spółdzielnia mieszkaniowa „Gwarek”, tygodnik Gwarek oraz klub sportowy TS Gwarek. Od 1957 roku organizowane są Gwarki Tarnogórskie, które łączą występy artystyczne, warsztaty oraz historyczny pochód z postaciami związanymi z górnictwem. Od 2013 roku w Tarnowskich Górach można podziwiać rzeźby gwarków, które powstały na wzór wrocławskich krasnali, z pierwszą instalacją odsłoniętą w 2013 roku. Rzeźby, autorstwa m.in. Norberta Jastalskiego i Alojzego Niedbały, symbolizują dziedzictwo górnicze miasta i są rozmieszczone w różnych lokalizacjach. Dalsze rzeźby odsłaniano w kolejnych latach, w tym rzeźbę zainspirowaną Szymonem Malinowskim oraz figurę stojącą w dzielnicy Pniowiec. Te plenerowe instalacje nie tylko wzbogacają architekturę miasta, ale także stanowią ważny element kulturowego dziedzictwa Tarnowskich Gór, a ich rozwój świadczy o ciągłym pielęgnowaniu pamięci o historii górnictwa w regionie.