Jerzmanowice-Przeginia - miejsca które warto zwiedzić

Gmina Jerzmanowice-Przeginia, położona w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, łączy w sobie bogate dziedzictwo architektoniczne oraz ciekawe aspekty kulturowe i historyczne. Gmina charakteryzuje się wieloma zabytkami, z których najważniejsze to kościół pw. św. Bartłomieja Apostoła w Jerzmanowicach oraz kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Racławicach. Pierwszy z nich, pierwotnie drewniany, został zbudowany za panowania Kazimierza Wielkiego w 1338 roku, a obecny budynek pochodzi z lat 1827-1830, z rozbudową w 1876. Drugi z kościołów, pw. św. Katarzyny w Sąspowie, oraz kaplica św. Jana Chrzciciela w Jerzmanowicach również są objęte ochroną jako zabytki nieruchome. Historia gminy jest przeplatana różnymi tradycjami religijnymi; oprócz Kościoła rzymskokatolickiego, swoją obecność zaznaczają również Świadkowie Jehowy, a w przeszłości kalwiniści, na czele z Stanisławem Szafrańcem, którzy zakładali zbory w takich miejscowościach jak Przeginia i Sąspów. Gmina posiada także bogaty potencjał przyrodniczy, znajdując się na Wyżynie Śląsko-Krakowskiej, z charakterystycznymi wąwozami i wapieniami górnojurajskimi, których najwyższy punkt osiąga 512,8 m n.p.m. W 2013 roku gmina liczyła 10 743 mieszkańców, w której większość graniczy z użytkami rolnymi (85%) oraz leśnymi (9%). Jerzmanowice-Przeginia stanowi 5,56% powierzchni powiatu krakowskiego, a siedziba Urzędu Gminy znajduje się w Jerzmanowicach, które odgrywają centralną rolę w lokalnej społeczności. Kulturalnie gmina wzbogaca się poprzez różnorodne tradycje religijne i społeczne, podkreślając znaczenie tolerancji oraz historycznych zmian w zagospodarowaniu przestrzennym.

Babia Skała to ostaniec wierzchowinowy należący do Ostańców Jerzmanowickich, zlokalizowany w najwyższych partiach Wyżyny Olkuskiej, w okolicach Jerzmanowic. Skała, zbudowana z wapienia, znajduje się na terenie prywatnym i jest jednym z 41 pomników przyrody gminy Jerzmanowice-Przeginia, wpisanym do rejestru wojewódzkiego. Obszar ten, ze względu na malowniczy krajobraz oraz walory przyrodnicze, stanowi część Parku Krajobrazowego Dolinki Krakowskie. W dniu 14 stycznia 1993 roku miało miejsce niezwykłe zdarzenie związane z Babą Skałą – zaobserwowano silny błysk światła, któremu towarzyszył głośny huk, a w wyniku tego incydentu wiele domów w okolicy doświadczyło zniszczeń elektrycznych. Świadkowie widzieli ognistą kulę zmierzającą w stronę skały, a po wybuchu z nieba spadły bryły wapienia, uszkadzając budynki i powodując pękanie szyb. Naukowcy z Obserwatorium Astronomicznego UJ oraz Akademii Górniczo-Hutniczej prowadzili badania tego wydarzenia, które zdaniem jednych mogło być spowodowane uderzeniem pioruna kulistego, a według innych – meteorytu. Babia Skała, wznosząca się w malowniczej scenerii, stanowi istotny element zarówno lokalnego krajobrazu, jak i kulturowej tożsamości regionu.